ทำอย่างไรเมื่อรู้ว่าคนรอบข้างเป็นซึมเศร้า
ทำไมวัยรุ่นที่ซึมเศร้าต้องฆ่าตัวตาย-ทำร้ายตนเอง?
การทำร้ายตนเองของวัยรุ่นไม่ได้เกิดจากการเรียกร้องความสนใจ แต่โรคซึมเศร้าทำให้วัยรุ่นมองสิ่งต่าง ๆ รอบตัวในทางลบเกินกว่าความเป็นจริง จึงมีความคิด พฤติกรรมดังกล่าว และบางครั้งอาจไม่ได้มีเจตนาเพื่อทำให้ตนเองเสียชีวิต แต่อาจทำ
-เพื่อเป็นการระบายออกของอารมณ์เศร้า และจัดการอารมณ์ที่เกิดขึ้น
-เพื่อให้เบี่ยงเบน หนีจากความคิดทางลบ
-เพื่อเป็นการลงโทษตนเอง ซึ่งเกิดจากมุมมองทางลบต่อตนเอง
-เพื่อเป็นการระบายอารมณ์โกรธ ไม่พอใจ ต่อบุคคลอื่น ซึ่งเกิดจากมุมมองทางลบต่อสิ่งรอบตัว
-เพื่อเป็นการหยุดหรือควบคุมตนเองจากอารมณ์โกรธ ไม่พอใจ
-เพื่อเตือนตนเองให้เห็นถึงคุณค่าของตัวเอง
-เพื่อหยุดความคิดที่จะฆ่าตัวตาย หรือความคิดในทางลบอื่น ๆ
จะรู้ได้อย่างไรว่าลูก เพื่อนของฉันเป็นโรคซึมเศร้า?
-ดูเศร้า ๆ เบื่อ หงุดหงิดง่าย ไม่ร่าเริง ร้องไห้ง่าย หรือแยกตัว
-ไม่ทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่ชอบเหมือนเคย หรือเล่นเกม-อินเทอร์เน็ต-โทรศัพท์มากขึ้น
-ผลการเรียนตก ไม่ส่งงาน ทำงาน หรือขาดเรียนบ่อย ๆ
-ง่วงซึมในเวลากลางวัน หรือไม่ยอมนอนในเวลากลางคืน
-ดูเหม่อลอย ไม่ฟังที่พูด-เรียก หรือดูครุ่นคิดอยู่ตลอดเวลา
-ไม่รับผิดชอบงานบ้าน หน้าที่ต่าง ๆ และกิจวัตรประจำวันเหมือนเคย
-พูดเกี่ยวกับการตายไม่อยากมีชีวิตอยู่บ่อย ๆ
-มีปัญหาทะเลาะกับคนในครอบครัว เพื่อน คนรอบข้างบ่อย ๆ
-กินมากขึ้นหรือน้อยลง ไม่กินของโปรด หรือกินมากจนขาดการยับยั้งชั่งใจ
-ร่างกายซูบผอม ไม่มีแรง หรือน้ำหนักตัวเพิ่ม
พ่อแม่ควรทำอย่างไร?
-เข้าใจว่าสิ่งที่เกิดไม่ได้แกล้งทำ และวัยรุ่นเองไม่ต้องการจะเป็น แต่ไม่สามารถห้ามหรือหยุดตัวเองได้
-ให้กำลังใจ รับฟัง แสดงออกความรักความเป็นห่วง ทั้งการพูดบอก โอบกอด ลูบหัว จับมือ
-แสดงให้เห็นถึงความพร้อมของพ่อแม่ที่จะช่วยเหลือเสมอ ช่วยค้นหาปัญหา-ความเครียดของวัยรุ่น
-ชวนทำกิจกรรมผ่อนคลายต่าง ๆ ส่งเสริมให้วัยรุ่นทำกิจกรรมต่าง ๆ ตามปกติ และมีงานอดิเรกหลากหลาย
-พยายามให้วัยรุ่นรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ พอเพียง และนอนหลับพักผ่อนอย่างพอเพียง
-หากทำทุกอย่างไม่ดีขึ้น หรือมีผลกระทบเกิดขึ้น ให้พาไปปรึกษาจิตแพทย์
ผศ. นพ.คมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์
ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล