รู้จักโรคซึมเศร้าในวัยรุ่น

รู้จักโรคซึมเศร้าในวัยรุ่น

โรคซึมเศร้าคือความผิดปกติทางอารมณ์ ที่เป็นอยู่ต่อเนื่องมากกว่า 2 สัปดาห์โดยมีอาการอย่างน้อย 5 จาก 9 ข้อดังนี้

-อารมณ์เศร้าหรือในวัยรุ่นอาจแสดงออกมาเป็นอารมณ์หงุดหงิด

-รู้สึกเบื่อหน่ายในกิจกรรมที่เคยชอบหรือทำแล้วไม่สนุกเหมือนเคย

-ความอยากอาหารเพิ่มขึ้นหรือลดลง หรือน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นหรือลดลง

-นอนไม่หลับหรือนอนมากขึ้น

-ทำอะไรเชื่องช้าลงหรือรู้สึกกระสับกระส่าย

-เหนื่อยเพลียง่าย ไม่มีแรง

-รู้สึกตนเองไร้ค่า โทษตำหนิตนเองบ่อย ๆ

-สมาธิความจำแย่ลง หลงลืมง่าย

-คิดเกี่ยวกับการตาย หรือมีความคิด-พฤติกรรมทำร้ายตนเอง

พบบ่อยแค่ไหน?

วัยรุ่นร้อยละ 4-5 อาจพบป่วยเป็นโรคซึมเศร้าได้ และพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และพบในผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศ เช่น lesbian, gay, bisexual, transgender; LGBT ได้มากกว่า

เกิดจากอะไร?

โรคซึมเศร้ามักไม่ได้เกิดจากสาเหตุใดสาเหตุหนึ่ง แต่เกิดจากผลร่วมกันของหลายปัจจัย เช่น 

ปัจจัยในตัววัยรุ่น

-เกิดความผิดปกติของสารเคมี และการทำงานของสมอง

-การขาดทักษะการแก้ไขปัญหา การจัดการอารมณ์

-มีปัญหาทางจิตเวชอื่น ๆ ร่วม เช่น สติปัญญาบกพร่อง สมาธิสั้น วิตกกังวล

-มีโรคทางกายเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ลมชัก โรคหลอดเลือดสมอง

ปัจจัยจากครอบครัว

-มีปัญหาขัดแย้งในครอบครัว หย่าร้าง การทารุณกรรม

-มีการสูญเสียบุคคลที่รักในครอบครัว

-มีกรรมพันธุ์ของโรคซึมเศร้าในครอบครัว

-ขาดการสร้างความผูกพันที่ดีกับวัยรุ่น และขาดทักษะในการดูแลเลี้ยงดูที่เหมาะสม

ปัจจัยทางสังคม

-การถูกกลั่นแกล้งรังแก กีดกัน ล้อเลียน

-การถูกล่วงละเมิด

-การเผชิญเหตุการณ์ที่สะเทือนใจ เช่น อุบัติภัย ภัยพิบัติ อพยพย้ายถิ่นฐาน

ผศ. นพ.คมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์

ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล