"6 ข้อ 3 เหตุการณ์ กับ ฮ่องกง .. ในมุมมองของคนทำข่าว" โดย อภิรักษ์ หาญพิชิตวณิชย์ ผู้อำนวยการฝ่ายข่าว และ สถานการณ์ปัจจุบัน สถานีโทรทัศน์นิว 18
1. ฮ่องกง : เป็นของจีนมาตั้งแต่ต้น แม้ว่าในสัญญาจะเขียนว่าเป็นเกาะเช่า .. แต่ในความเป็นจริงคือ อังกฤษจะเอาไว้ค้าขาย เป็นประตูการค้าในฝั่งตะวันออก .. ซึ่งทั้งหมดเริ่มต้น หลังจากที่จีนแพ้สงครามฝิ่นในปี 1892
2. ฮ่องกง : เป็นพื้นที่ค้าขายเสรีโดยแทบจะไม่มีการมองฮ่องกงแบบยาวๆในการพัฒนา .. ที่นี่มีความแออัดตั้งแต่สมัยอังกฤษซึ่งไม่คิดจะแก้ไข .. ซึ่งสิงคโปร์นั้นมาทีหลัง มีจำนวนประชากรหนาแน่นกว่าเมื่อเทียบต่อพื้นที่ แต่ไม่แออัด เพราะมีการจัดการที่ดีมีสวัสดิการแบบเอื้ออาทร ขณะที่ฮ่องกงกติกาที่มีนั้นไม่เอื้อ ทุกอย่างยังเป็นเหมือนทุนนิยมเสรี ที่คนรอดคือรวย ไม่รอดคือตาย
3. อังกฤษ : เหมือนวางระเบิดไว้เหมือนกับทุกที่ ที่เข้าไปปกครอง อังกฤษปกครองฮ่องกงเหมือนจังหวัดหนึ่งๆ ที่ส่งคนตัวเองมาเป็นผู้ปกครองตลอด ขณะที่ได้สร้างประชาธิปไตยแบบเปลือกๆ โดยให้เริ่มเลือกสภาท้องถิ่นกันแบบขำๆ ในช่วงปลายทศวรรษที่ 50 ตอนนั้นจีนค้านหนัก เพราะนี่อาจเป็นจุดเริ่มของระเบิดเวลาให้คนที่นี่รู้จักรสชาติของประชาธิปไตย และ อังกฤษวางระเบิดลูกใหญ่ก่อนตีจาก คือ ให้ฮ่องกงจัดการเลือกตั้งทั่วไปในปี 1995 ก่อนจะส่งคืนเกาะในปี 1997
4. คนฮ่องกง : ไม่เคยมองตัวเองว่าเป็นคนจีน เปลี่ยนชื่อ เปลี่ยนวิธีคิด จนแทบลืมความเป็นจีนของตัวเองไปหมด .. และ คนจำนวนไม่น้อยที่บูชาทุนนิยม หรือ หลงไหลในทุนนิยม ที่มองว่าฮ่องกงเป็นเพียงที่ทำงาน ทำเงิน ไม่ใช่บ้าน ไม่ใช่ประเทศ .. ที่ผ่านมาแม้จะมีผู้แทน แต่ก็ไม่สามารถแก้ไข หรือ เป็นปากเป็นเสียงอะไรได้มาก เพราะส่วนใหญ่ก็เข้ามาเพื่อปกป้อง หรือ เป็นปากเป็นเสียงให้กับพวกตัวเอง
5. จีน : เข้ามา ก็มีความพยายามที่ดีในการที่จะจัดการหนึ่งประเทศสองระบบ อย่างแข็งขัน เพราะรู้ดีว่าเปลี่ยนเร็วไม่ได้ .. จึงทอดเวลา "หนึ่งประเทศสองระบบ" ออกไป 50 ปี คือ 2047 .. แต่ก็มีบางจังหวะที่ก้าวพลาดทำให้เป็นเงื่อนไขที่ทำให้คนฮ่องกงบางส่วนไม่ไว้วางใจ ซึ่งก็ไม่น่าไว้วางใจจริงๆ หากมองในมุมของพวกเขา
6. ผู้ชุมนุมประท้วง : ในทุกความเคลื่อนไหวของเขา .. เรื่องนี้พวกเขามองว่าเป็นต้นทุนของประชาธิปไตย หรือ ต้นทุนเพื่อสร้างวิธีการปกครองตนเอง ที่คนพวกนี้บอกว่ายอมแลก .. ยอมแลกทั้งๆ ที่ฮ่องกงไม่เคยเป็นประชาธิปไตยเต็มๆ มาตั้งแต่ต้น .. ยอมแลก ยอมเจ็บปวด ทั้งๆ ที่หลายคนเชื่อว่า มันไม่มีความเป็นไปได้
ที่ผมเขียน 6 ข้อนี้ขึ้นมาก็เพราะว่าหลายคนเริ่มตั้งคำถาม ถึงจุดสุดท้ายของการชุมนุมประท้วงมากขึ้น ว่าจะจบอย่างไรอีกครั้ง ซึ่งผมตอบไม่ได้ชัดนัก
ทั้งนี้ตอนผู้ชุมนุมปิดสนามบิน ก็มองกันว่าจีนต้องทำให้ฮ่องกงจบก่อนวันชาติ แต่พอผ่านวันนั้นมาโดยไม่มีอะไร นักวิเคราะห์ก็คาดการณ์ใหม่ว่าจีนน่าจะปล่อยให้ผู้ชุมนุมหมดแรงไปเอง
แต่วันนี้กลับที่มีปัจจัยใหม่ที่ดูเหมือนว่าน่าจะทำให้จบใกล้ๆนี้ อีกครั้ง เพราะ ผู้ชุมนุมก่อเหตุรุนแรงมากขึ้น ยั่วยุมาก ใช้อาวุธหลากหลายขึ้น ขณะที่เจ้าหน้าที่ฮ่องกงนั้นใช้ปืนจริงบ่อยครั้งมากขึ้น
และ น่าจับตาที่สุด คือ 3 เหตุการณ์ ที่ผมมองว่ามีความสำคัญมากๆ คือ
1. การส่งสัญญาณไม่ยอมรับ ของสีจิ้นผิงนั้นดังจากเวที BRICS
2. การลงมาช่วยเก็บกวาดท้องถนนในฮ่องกงของทหารจีนในชุดวอร์ม
3. การสื่อสารของสถานทูตจีนในหลายๆประเทศ ที่แสดงให้เห็นภาพรุนแรงของฝั่งผู้ชุมนุม
สรุปคือตอบของคำถามที่ว่า "เมื่อไหร่" ผมขอตอบว่าขึ้นอยู่กับ "สีจิ้นผิง" และ น่าจะ "เร็วๆนี้"
