เปิดปม “คำสั่งตายข้ามชาติ” ฉบับซาอุฯ ฆ่าปิดปาก "จามาล คาช็อกกี"

และที่สำคัญ 2 คนในทีมสังหาร เป็นสมาชิกของหน่วยอารักขาราชวงศ์ซาอุฯ เคยถ่ายภาพร่วมกับเจ้าชายโมฮัมเหม็ดด้วย

แต่จนถึงขณะนี้ ทางการซาอุฯ ยังไม่ได้เปิดปากชี้แจงเกี่ยวกับข้อกล่าวหาดังกล่าว ขณะที่ภาพหลักฐานต่าง ๆ ถูกเผยแพร่ไปทั่วโลก เพิ่มแรงกดดันต่อราชอาณาจักรซาอุฯ ให้อธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นกับคาช็อกกี ได้แต่ปฏิเสธข้อกล่าวหา ซาอุฯเกี่ยวข้องกับการหายตัวไปของคาช็อกกี ว่าเป็นเรื่อง “ไร้สาระ ไม่มีมูลความจริง” แต่ก็ไม่ไดแสดงหลักฐานสนับสนุนการโต้แย้งว่า นายคาช็อกกีเดินทางออกจากสถานกงสุลโดยไม่ได้รับบาดเจ็บแม้แต่เท่าแมวข่วนในวันนั้น และหายตัวไปในเมืองอิสตันบูล ขณะที่คู่หมั้นของเขา เซนกิซ ยังรออยู่ด้านนอกสถานกงสุล

แล้วมันเกิดอะไรขึ้น? นั่นคือคำถาม เพราะแค่วิดีโอที่ ทีวี ทีอาร์ที ของตุรกีนำมาเปิดเผยนั้น ยังพิสูจน์ในขั้นตอนสุดท้ายไม่ได้ถึงชะตากรรมของคาช็อกกี เพียงแต่เจ้าหน้าที่ตุรกีเกรงว่า ทีมสังหาร ได้จัดการเก็บเขาแล้วเรียบร้อย

แต่ทุกอย่างยังเป็นปริศนา มืดมน ตราบใดที่ยังไม่เห็นหลักฐานชัดเจน

แต่มันก็มีความเป็นไปได้ที่จะเชื่อว่า ทางการซาอุฯ สั่งตายนายคาช็อกกี

หนังสือพิมพ์วอชิงตัน โพสต์ ต้นสังกัดของคาซ็อกกี วัย 59 ปี รายงานในช่วงเย็นวันพุธที่ 3 ตุลาคมว่า เจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ของซาอุฯ สั่งให้ล่อลวงนายคาซ็อกกี ออกจากบ้านพักของเขาในสหรัฐให้ไปติดกับในตุรกี โพสต์รายงานอ้างข้อมูลของหน่วยข่าวกรองเกี่ยวกับการหารือถึงแผนการดังกล่าวของเจ้าหน้าที่ซาอุฯ พร้อมทั้งได้สัมภาษณ์เพื่อน ๆ ของนายคาช็อกกีบางคน ซึ่งพวกเขาอ้างตรงกันว่า ก่อนหน้านี้ เจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลซาอุฯ ได้ติดต่อกับคาช็อกกีพร้อมเสนอให้การคุ้มครองอย่างดี รวมทั้งให้ทำงานในรัฐบาลด้วย หากเขาเดินทางกลับซาอุฯ ประเทศบ้านเกิด แต่เพื่อนคนหนึ่งกล่าวว่า คาช็อกกีบอกเขาว่า เขาไม่เชื่อใจรัฐบาล หลังจากพูดคุยกับเจ้าหน้าที่คนนั้น

ปมสังหาร

ซาอุฯ จ้องเล่นงานนายคาช็อกกีมานานแล้ว เพราะนักข่าวผู้นี้รู้ความสัมพันธ์ตื้นลึกหนาบางของรัฐบาลซาอุฯ กับกลุ่มก่อการร้ายอัลกออิดะห์ ในการลงมือก่อวินาศกรรม 9/11 ในสหรัฐ อีกทั้งยังดูแคลนเจ้าชายโมฮัมเหม็ด เขาจึงต้องเดินออกมาจากที่เคยสนิทสนมกับรัฐบาลซาอุฯ ชุดก่อน คาช็อกกีวิจารณ์รัฐบาลซาอุฯ และนโยบายของเจ้าชายโมฮัมเหม็ด อย่างต่อเนื่อง

เป็นเวลาหลายปี นายคาช็อกกี เป็นผู้ที่สนับสนุนการเปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไปในราชอาณาจักรอิสลามอนุรักษ์นิยมแห่งนี้ แต่ท่ามกลางรายงานข่าวว่า เขาถูกลักพาตัว หรือถูกฆาตกรรมภายในสถานกงสุลซาอุฯ จอห์น อาร์.แบรดลีย์ นักเขียนและนักข่าว ซึ่งเป็นอดีตเพื่อนของคาช็อกกีด้วย ได้ออกมาเปิดเผยความจริงบางอย่างถึงเหตุผลที่ว่า ทำไมซาอุฯจึงต้องการสังหารคาช็อกกี

ในบทความที่ชื่อว่า The Spectator แบรดลีย์ ซึ่งเคยทำงานร่วมกับนายคาช็อกกี ที่หนังสือพิมพ์อาหรับ นิวส์ ของซาอุฯ เปิดเผยว่า คาช็อกกี กุมความลับเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของซาอุฯกับอัลกออิดะห์ ก่อนการก่อวินาศกรรมในสหรัฐเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2544 นายคาช็อกกี ถือว่าเป็นเพื่อนสนิทของนายโอซามา บิน ลาเดน ในช่วงทศวรรษที่ 1980 และ 1990 ในอัฟกานิสถานและซูดาน ซึ่งในขณะนั้น เขาทำงานให้กับหน่วยข่าวกองซาอุฯ รับหน้าที่เกลี้ยกล่อมบิน ลาเดน สร้างสันติภาพร่วมกับราชวงศ์ซาอุฯ ท้ายที่สุดแล้ว มีเพียงคาช็อกกีคนเดียวเท่านั้น ที่ไม่ใช่สมาชิกราชวงศ์ ที่รู้รายละเอียดเชิงลึกของความสัมพันธ์ของราชวงศ์ซาอุฯกับบิน ลาเดน ซึ่งแบรดลีย์ กล่าวว่า มีความสำคัญอย่างยิ่งยวด หากคาช็อกกี เปิดโปงเรื่องนี้เพื่อทำลายเจ้าชายโมฮัมเหม็ด

แบรดลีย์

แบรดลีย์ เชื่อว่า รัฐบาลซาอุฯ อาจรู้สึกเป็นกังวลด้วยว่า เขากลายเป็นทรัพย์สินของสหรัฐไปแล้ว เนื่องจากได้สถานะพลเมืองอเมริกัน จึงอาจไม่ง่ายที่จะทำอะไรคาช็อกกีได้ และเมื่อต้นปีนี้เอง คาช็อกกี ก็ขยับอีกหนึ่งก้าว ด้วยการตั้งพรรคการเมืองใหม่ในสหรัฐ เรียกว่า พรรคประชาธิปไตยเพื่อโลกอาหรับ (Democracy for the Arab World) แต่การปฏิเสธของคาช็อกกี ต่อข้อเสนอให้เขาเดินทางกลับซาอุฯเพื่อไปเป็นที่ปรึกษา เป็นอีกประเด็นหนึ่งที่อาจถูกมองว่าเป็นการดูแคลนเจ้าชายโมฮัมเหม็ด และอาจเป็น “ฟางเส้นสุดท้าย” ที่รัฐบาลซาอุฯต้องตัดสินใจทำอะไรสักอย่าง

เพื่อน ๆ ของคาช็อกกี กล่าวกับวอชิงตัน โพสต์ว่า เมื่อหลายเดือนก่อน เจ้าหน้าที่ระดับสูงของซาอุฯหลายคน ยื่นข้อเสนอรับประกันให้ความคุ้มครองความปลอดภัยของเขา พร้อมกับมอบงานในตำแหน่งระดับสูงในรัฐบาล หากคาช็อกกีเดินทางกลับซาอุฯ แต่เขาเคลือบแคลงสงสัยข้อเสนอดังกล่าว จึงเมินข้อเสนอนั้นอย่างไม่ใยดี

ที่สำคัญที่สุด คาช็อกกี ยังถูกมองด้วยว่า เป็นภัยคุกคามใหญ่หลวงที่สุดต่อวิสัยทัศน์ในการบริหารซาอุฯ ของเจ้าชายโมฮัมเหม็ด

แบรดลีย์ เขียนบทความว่า คาช็อกกี เป็นผู้เชี่ยวชาญ มีความรู้มากทางการเมืองที่มีชื่อเสียงที่สุดในโลกอาหรับ โดยมีผู้ติดตามทวิตเตอร์มากกว่า 2 ล้านคน แต่คาช็อกกีก็ยังมีแนวคิดรุนแรงทางการเมือง ที่ไม่ได้มีเวลามากนักในการศึกษาประชาธิปไตยพหุนิยมแบบตะวันตก ในช่วงทศวรรษที่ 1970 เขาเข้าร่วมกับกลุ่มภราดรภาพมุสลิม (Muslim Brotherhood) ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อปลดปล่อยโลกอิสลามจากอิทธิพลของตะวันตก

แบรดลีย์ บอกว่า ข้อเรียกร้องให้มีการปฏิรูปประชาธิปไตยของนายคาช็อกกี เมื่อปีที่แล้ว ก็ทำให้เขาต้องบาดหมางกับเจ้าชายโมฮัมเหม็ด ผู้ที่มีอิทธิพลที่สุดในซาอุฯ ในขณะนี้ คาช็อกกีกล่าวก่อนที่เขาจะหายตัวไปว่า ชาวปาเลสไตน์ในเมืองรามัลลาห์ มีเสรีภาพมากกว่าเขาที่อยู่ในเมืองเจดดาห์ หรือกรุงริยาดเสียอีก พวกเขาสามารถเดินไปตามถนนและประท้วงได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่เขาไม่สามารถทำได้

นอกจากนี้ เมื่อเดือนที่แล้ว เขาก็วิจารณ์สงครามซาอุฯในเยเมน ซึ่งมีความใกล้ชิดกับเจ้าชายโมฮัมเหม็ด “ซาอุฯ ต้องเผชิญหน้ากับความเสียหายจากสงครามในเยเมนในช่วง 3 ปีที่แล้ว” เขาเขียนบทความลงในวอชิงตัน โพสต์ เมื่อวันที่ 11 กันยายนที่ผ่านมา “การทำสงครามอย่างต่อเนื่องในเยเมน จะตอกย้ำคำพูดที่ว่า สิ่งที่ซาอุฯ กำลังทำในเยเมน ก็ไม่ต่างจากประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ของซีเรีย, รัสเซียและอิหร่าน กำลังกระทำในซีเรีย”

ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลอะไรก็ตามที่เป็นชนวนเหตุให้ซาอุฯ ส่งทีมฆ่าข้ามชาติมาจัดการกับจามาล คาช็อกกี ตามที่ตุรกีกล่าวหา แต่ตอนนี้ ซาอุฯกำลังตกที่นั่งลำบาก เมื่อทั่วโลกเพิ่มแรงกดดันรัฐบาลซาอุฯ ซึ่งเป็นพันธมิตรใกล้ชิดของสหรัฐ กรณีการหายตัวไปอย่างลึกลับของคาช็อกกี แม้แต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำสหรัฐ ก็ออกมาขู่ว่าจะต้องลงโทษซาอุฯอย่างรุนแรง หากพิสูจน์ได้ว่า ซาอุฯอยู่เบื้องหลังการฆ่าปิดปากคาช็อกกี

แต่เชื่อว่า ซาอุฯน่าจะเสี่ยงวัดดวง เพราะสหรัฐเองก็ระแคะระคายว่า ซาอุฯมีส่วนเกี่ยวข้องกับการก่อวินาศกรรมในสหรัฐเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2544 ซึ่งความลับนี้ คาช็อกกีน่าจะรู้ดีที่สุด เพราะเป็นเพื่อนสนิทกับโอซามา บิน ลาเดน และเคยพบพูดคุยกันหลายครั้ง หากเป็นเช่นนี้จริง ซาอุฯคงต้องจ่ายแพงและรับโทษหนักหนาสาหัสกว่านี้แน่ ฉะนั้นแล้ว เก็บคาช็อกกีซะไม่ดีกว่าหรือ

จากนี้ไป ต้องติดตามตาไม่กระพริบ ว่าจะลงเอยอย่างไร กลายเป็นเรื่องใหญ่ของชาติตะวันตกที่ทำท่าจะยอมไม่ได้ ซาอุฯจะแก้เกมอย่างไร ติดตามกันต่อไป