"ดร.เจษฎา"ไขข้อข้องใจเห็บสุนัข ห้ามบี้เพราะมันมีไข่จะขยายตัวเติบโตขึ้นมากันอีกจริงหรือไม่
เมื่อวันที่ 28 เม.ย.65 เพจ อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ของ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธุ์ อาจารย์คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความระบุว่า ได้รับคำถามมาว่า "อาจารย์คะ เห็บสุนัข นี่ห้ามบี้เพราะมันมีไข่ และมันจะขยายตัวเติบโตขึ้นมากันอีก เรื่องนี้จริงหรือไม่คะ ? " .คำตอบคือ ไม่จริงครับที่เค้าห้ามบี้เห็บที่เก็บจากตัวของสุนัข ก็เพราะว่ามันสกปรก มีเชื้อโรค แต่ไม่ใช่ว่ามันจะมีไข่ออกมา แล้วจะมาเติบโตนอกร่างกายเห็บได้ โดยทั่วไป วงจรชีวิตของเห็บสุนัขสีน้ำตาล จะเริ่มจากไข่ (egg) แล้วฟักเป็นตัวอ่อน (larva) กินเลือดบนตัวสุนัขเป็นเวลา 5-15 วัน แล้วกระโดดออกจากสุนัข มาเติบโตลอกคราบในสิ่งแวดล้อม จนเป็นตัวอ่อนแบบนิมฟ์ (nymph) ก่อนที่จะกลับขึ้นไปกินเลือดบนตัวสุนัขต่อ อีก 3-13 วัน แล้วกระโดดออกมาโตลอกคราบในสิ่งแวดล้อมอีก จนกลายเป็นตัวเต็มวัย (adult) ตอนที่เป็นตัวเต็มวัยนี่แหละ ที่มันจะกลับไปอาศัยกินเลือดบนตัวสุนัข โดยเห็บตัวเมียและเห็บตัวผู้จะผสมพันธุ์กัน แล้วเห็บตัวเมียจะกินเลือดจนอิ่ม ตัวใหญ่อ้วนกลม ก่อนที่เห็บตัวเมียจะลงจากตัวสุนัขเพื่อไปวางไข่ในสิ่งแวดล้อม เห็บตัวเมียจะใช้เวลาวางไข่ประมาณ 15-18 วัน สามารถวางไข่ได้เฉลี่ยประมาณ 4,000 ฟอง แล้วเห็บตัวแม่นั้นจะแห้งตาย ไข่ของเห็บจะถูกปกป้องด้วยของเหลวคล้ายขี้ผึ้ง (ที่เห็บตัวเมียผลิตขึ้นมา) ใช้เวลาประมาณ 6-23 วัน จึงจะฟักออกเป็นตัวอ่อนอีกครั้ง ดังนั้น จะเห็นได้ว่า การที่จะพบเห็บตัวเมียที่มีไข่อยู่ในท้องแล้ว จากบนตัวของสุนัขนั้น จะมีโอกาสน้อยมาก เพราะตัวเมียต้องลงจากตัวสุนัข มาอยู่ในสิ่งแวดล้อม และใช้เวลาในการสร้างไข่ขึ้นมาในท้อง หรือถ้าบังเอิญเราได้บี้เห็บตัวเมียที่มีไข่ในตัวอยู่จริง โอกาสที่ไข่เหล่านั้นจะเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนเห็บได้ ก็น้อยมากเช่นกัน เพราะไม่มีสารห่อหุ้มไข่ที่คอยปกป้องไข่จากสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม สรุปได้ว่า การบี้เห็บ จึงไม่ทำให้เกิดการแพร่พันธุ์ต่อของเห็บ เป็นทวีคูณ เหมือนที่เขาว่ากัน แต่การบี้เห็บ หลังจากดึงออกจากสุนัขแล้วนั้น ก็ไม่ควรกระทำ เพราะจะก็ทำให้เกิดความสกปรก และอาจแพร่กระจายของเชื้อโรคที่อยู่ในตัวเห็บ โดยเฉพาะเชื้อโรคหลายชนิดที่เจริญอยู่ในต่อมน้ำลายของเห็บ หากต้องการกำจัดเห็บที่ดึงออกมา สามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่หย่อนเห็บลงไปในขวดที่ใส่น้ำเปล่าแล้วปิดฝา ไม่นานเห็บเหล่านี้ก็จะตายไป นอกจากการกำจัดเห็บสุนัขด้วยการดึงออกแล้ว ยังมีผลิตภัณฑ์ยาเพื่อใช้ในการกำจัดเห็บที่อยู่บนตัวสุนัขอีกหลายรูปแบบ เช่น ยาหยดหลังสุนัข ยากิน ปลอกคอ หรือแชมพูสำหรับอาบน้ำ เป็นต้น
ขอบคุณเพจ อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์