มหาวิทยาลัยบาร์เซโลนา หนึ่งในมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงที่สุดของสเปน แถลงเมื่อวันศุกร์ว่า นักไวรัสวิทยาของสเปน ตรวจพบร่องรอยของเชื้อไวรัสโควิด-19 ในตัวอย่างน้ำเสียที่เก็บมาจากบ่อบำบัดน้ำเสียในเมืองบาร์เซโลนาในเดือนมีนาคม 2562 หรือ 9 เดือนก่อนพบการระบาดของไวรัสโควิด-19 ในจีน ซึ่งหากมีการยืนยันตามนี้ แสดงว่าจีโนมของไวรัสมรณะชนิดนี้ปรากฏอยู่ในสเปนมานานแล้ว เป็นการบ่งบอกให้รู้ว่า การระบาดของไวรัสอาจเกิดขึ้นมาก่อนที่ประชาคมวิทยาศาสตร์รับรู้ด้วยซ้ำ
ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยบาร์เซโลนา ซึ่งทำการตรวจสอบตัวอย่างน้ำเสียตั้งแต่กลางเดือนเมษายน ปีนี้ ยืนยันความเป็นไปได้ของการระบาดครั้งใหม่ จากการตัดสินใจย้อนกลับไปตรวจสอบตัวอย่างน้ำเสียที่เก็บไว้นานก่อนหน้าหลายเดือนด้วย พวกเขาตรวจพบเชื้อไวรัสโควิด-19 ครั้งแรกในเมืองบาร์เซโลนาเมื่อวันที่ 15 มกราคม 2563 หรือ 41 วันก่อนจะมีการประกาศพบผู้ติดเชื้อรายแรกอย่างเป็นทางการ จากนั้นพวกเขาก็ทำการตรวจสอบตัวอย่างน้ำเสียที่เก็บระหว่างเดือนมกราคม 2561 และธันวาคม 2562 และพบว่าจีโนมของไวรัสในตัวอย่างน้ำที่เก็บเมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2562 “ระดับของไวรัส SARS-CoV-2 (ชื่อทางการของโควิด-19) อยู่ในระดับต่ำ แต่ก็เป็นบวก” มหาวิทยาลัยอ้างคำกล่าวของศาสตราจารย์ อัลเบิร์ต บอสช์ หัวหน้าคณะวิจัย
ผลการวิจัยชิ้นนี้ถูกนำเสนอให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจทานเรียบร้อยแล้ว
ดร.โจอัน รามอน วิลลัลบี แห่งสมาคมเพื่อสาธารณสุขและสุขาภิบาลของสเปน กล่าวกับรอยเตอร์ว่า ยังเร็วไปที่จะสรุปลงไปอย่างเด็ดขาดได้ เมื่อมันเป็นเพียงผลการวิจัยหนึ่ง คุณก็ต้องมีข้อมูล, มีการศึกษา, มีตัวอย่างเพิ่มเติมเพื่อยืนยันผลและแยกแยะข้อผิดพลาดของห้องปฏิบัติการ หรือห้องแล็บ หรือปัญหาของระเบียบวิธี
“มีความเป็นไปได้ในการตรวจที่ี่ผิดพลาด เนื่องจากความคล้ายคลึงกันของไวรัสกับการติดเชื้อทางเดินหายใจอื่น ๆ แต่มันน่าสนใจอย่างมาก มันเป็นข้อชวนคิด” วิลลัลบี กล่าว
บอสช์ ซึ่งเป็นประธานสมาคมไวรัสวิทยาของสเปนด้วย กล่าวว่า การตรวจพบก่อนแม้ในเดือนมกราคม ก็อาจพัฒนามาตรการตอบโต้การะบาดใหญ่ของไวรัสได้ แต่นี่ไม่เป็นอย่างนั้น บางทีผู้ป่วยอาจได้รับการวินิจฉัยโรคผิดว่าเป็นไข้หวัดธรรมดา เพราะมีความคล้ายคลึงกัน ส่งผลให้เกิดการระบาดในชุมชนก่อนที่รัฐบาลจะออกมาตรการมารับมือได้ทัน
“เมืองบาร์เซโลนา รับนักท่องเที่ยวจำนวนมากทั้งเหตุผลด้านการท่องเที่ยวและอาชีพ และมีความเป็นไปได้ที่จะเกิดสถานการณ์ในลักษณะนี้ในพื้นที่อื่น ๆ ทั่วโลก และเพราะผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 พบว่าจะมีอาการคล้ายกับไข้หวัด ทำให้การวินิจฉัยโรคอาจเกิดความผิดพลาด” บอสช์ระบุในแถลงการณ์
ส่วนศาสตราจารย์เกิร์ตแจน เมเดมา แห่งสถาบันวิจันน้ำ เคดับเบิลยูอาร์ วอเตอร์ รีเซิร์ช ในเนเธอร์แลนด์ ซึ่งทีมงานขอเขาเริ่มใช้น้ำเสียเพื่อตรวจสอบหาเชื้อไวรัสโควิด-19 ในเดือนกุมภาพันธ์ แนะนำว่า กลุ่มวิจัยในบาร์เซโลนา จำเป็นต้องตรวจสอบซ้ำเพื่อยืนยันว่า มันเป็นไวรัส SARS-CoV-2 จริง
มีผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ทั่วโลกแล้วมากกว่า 9.7 ล้านคน และเสียชีวิตแล้วเกือบ 500,000 คน ตั้งแต่พบการระบาดครั้งแรกในเมืองอู่ฮั่น ภาคกลางของจีนในเดือนธันวาคม 2562 สำหรับสเปน จนถึงเช้าวันนี้ มีผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ทั่วประเทศ 247,905 คน และเสียชีวิต 28,338 คน