นายหวัง อี้ มนตรีแห่งรัฐ และรัฐมนตรีต่างประเทศจีน เผยเมื่อวันพฤหัสบดี (12 ก.ย.) หลังการพบปะหารือกับนายไซฟุดดิน อับดุลเลาะห์ รัฐมนตรีต่างประเทศมาเลเซีย ที่กรุงปักกิ่ง ว่า จีนและมาเลเซียตกลงในหลักการ ก่อตั้งกลไกเจรจาร่วม เพื่อแก้ไขปัญหาพิพาทในทะเลจีนใต้
ทั้งนี้ การแผ่ขยายแสนยานุภาพของกองทัพเรือจีน ในระยะหลายปีที่ผ่านมา ในเส้นทางเดินเรือสำคัญทางยุทธศาสตร์ของทะเลจีนใต้ ซึ่งสินค้าถูกขนส่งทางเรือผ่านมูลค่ากว่า 3.4 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ในแต่ละปี ทำให้เกิดความตึงเครียดกับหลายประเทศเพื่อนบ้าน เช่น เวียดนาม ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย บรูไน และไต้หวัน ที่กล่าวอ้างกรรมสิทธิเหนือดินแดนในทะเลจีนใต้ ทับซ้อนกับจีน
ก่อนหน้านี้มาเลเซียเป็นประเทศที่วิจารณ์จุดยืนของจีน ที่มีต่อทะเลจีนใต้ มาตลอด แต่การวิจารณ์ลดลงในช่วงหลัง โดยเฉพาะหลังจากจีนทุ่มเงินหลายพันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในหลายโครงการสาธารณูปโภคขนาดใหญ่ในมาเลเซีย ภายใต้แผนริเริ่มเส้นทางสายไหมใหม่ “หนึ่งแถบ หนึ่งเส้นทาง” ซึ่งจะเชื่อมต่อเส้นทางการค้า ทั้งทางบกและทางทะเล ระหว่างจีนกับทั่วโลก
นายไซฟุดดิน ซึ่งเรียกนายหวังว่า “พี่ชาย” กล่าว่า กลไกเจรจาที่จะก่อตั้งขึ้นมา จะมีรัฐมนตรีต่างประเทศของจีนและมาเลเซียร่วมกันเป็นประธาน
เดือน ก.ค.ที่ผ่านมา จีนและมาเลเซียตัดสินใจสานต่อการก่อสร้าง โครงการทางรถไฟทางภาคเหนือของมาเลเซีย หลังจากถูกระงับไปนานนับปี และการเจรจาใหม่รัฐบาลจีนตกลงลดค่าใช้จ่ายในโครงการลงเกือบ 1 ใน 3 เหลือประมาณ 11,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ 336,067 ล้านบาท