โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ : เรื่องลับที่ไม่ต้องเขิน ปรึกษาแพทย์ได้

โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ : เรื่องลับที่ไม่ต้องเขิน ปรึกษาแพทย์ได้

โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ มีนิยามง่าย ๆ ตรงตัว คือ โรคต่าง ๆ ที่อาจได้รับมาจากการมีเพศสัมพันธ์นั่นเอง โดยโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ มีแบบไหนบ้าง รักษายากไหม ป้องกันอย่างไรได้บ้าง

โรคที่พบได้บ่อย

-หนองในแท้ หรือ โกโนเรีย (Gonorrhea)

-หนองในเทียม หรือ คลาไมเดีย (Chlamydia)

-กามโรค หรือ ซิฟิลิส (syphilis)

-พยาธิในช่องคลอด หรือ ทริโคโมแนส (Trichomonas)

-หูด (HPV)

-การติดเชื้อเอชไอวี หรือหากเป็นระยะสุดท้ายจะเรียกว่าโรคเอดส์ (HIV/AIDS)

-การติดเชื้อไวรัสตับเอ บี และซี (Hepatitis A, B and C virus)

เมื่อไรควรไปตรวจ

สำหรับผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน อาจมีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ โดยบางครั้งอาจไม่มีอาการหรือมีอาการน้อยมาก เช่น มีอาการคัน ปัสสาวะแสบขัด มีหนองหรือน้ำใส ๆ ไหลออกมาที่บริเวณอวัยวะเพศ มีแผลหรือต่อมน้ำเหลืองโต ดังนั้นการป้องกันและมีการตรวจคัดกรองเป็นระยะจึงมีความสำคัญมาก โดยการตรวจขึ้นกับว่าสงสัยว่าเป็นโรคใด โดยทั่วไปมักมีการตรวจเลือด และตรวจปัสสาวะ โดยทั่วไป ทุกคนควรได้รับการตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีอย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต ผู้หญิงควรตรวจคัดกรองหนองในแท้และหนองในเทียมปีละครั้ง ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายควรมีตรวจหนองในแท้ หนองในเทียม กามโรค การติดเชื้อเอชไอวีปีละครั้ง และอย่างน้อยมีการคัดกรองการติดเชื้อไวรัสตับเอ บี และซี อย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต

รักษาอย่างไร

การรักษาขึ้นกับว่าติดโรคใด เช่น หนองในแท้ หนองในเทียม สามารถฉีดยาเข้ากล้ามและกินยาครั้งเดียวจบ หากทราบเร็วสามารถรักษาได้ง่าย ส่วนพยาธิในช่องคลอด มียากิน และซิฟิลิสจะขึ้นกับระยะการติดเชื้อ ส่วนมากต้องฉีดยา สำหรับโรคติดเชื้อเอชไอวี ขณะนี้ยังต้องทานยาตลอดชีวิตและมีการพัฒนายาสูตรต่าง ๆ ซึ่งในอนาคตอาจสามารถทา ฝังหรือฉีดได้อีกด้วย

หากไม่รักษาจะเป็นอย่างไร

หากไม่ได้รับการวินิจฉัยและรักษาให้ถูกนั้น อาจทำให้มีภาวะแทรกซ้อนตามมา อันได้แก่ การติดเชื้อในระบบสืบพันธุ์ส่วนบน ปวดท้องเรื้อรัง มะเร็งปากมดลูก จนถึงกระทั่งเกิดภาวะมีบุตรยาก นอกจากนี้ยังอาจแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ หากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้รับการป้องกัน

เมื่อไรต้องตรวจซ้ำ

สำหรับโรคหนองในแท้ที่คอหอยควรได้รับการตรวจซ้ำเพื่อยืนยันว่าหายแล้ว หลังจากรักษาครบ 7-14 วัน

นอกจากนี้โรคหนองในแท้ หนองในเทียม พยาธิในช่องคลอดมักพบว่าเป็นซ้ำได้บ่อย จึงควรมาตรวจซ้ำใน 3 เดือนและ 1 ปีหลังจากรักษาครบ

ควรนำคู่มาตรวจไหม

ควรนำคู่หรือผู้ที่เพศสัมพันธ์ด้วยในระยะ 1 ปีมาตรวจและทำการรักษา โดยเฉพาะหากพบว่าเป็นโรคหนองในแท้ หนองในเทียม กามโรค และ พยาธิในช่องคลอด

ป้องกันอย่างไร

โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ป้องกันได้โดยการใส่ถุงยางอนามัย สำหรับโรคติดเชื้อเอชไอวียังมีทางเลือกเพิ่มเติมคือการทานยาป้องกันก่อนที่จะมีโอกาสรับเชื้อที่เรียกว่า ยาเพร็พ ที่ย่อมาจาก Pre-exposure prophylaxis (PrEP) นั่นเอง กินง่ายเพียงวันละเม็ด ผลข้างเคียงก็น้อยด้วย นอกจากนี้ยังมีวัคซีนที่ป้องกันการเกิดหูด และมะเร็งปากมดลูกอีกด้วย

หากมีข้อสงสัยหรืออยากตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ สามารถติดต่อสถานพยาบาลต่าง ๆ ได้ ไม่ต้องเขิน เพราะยิ่งรู้เร็ว ยิ่งรักษาทัน แถมยังป้องกันได้ค่ะ

อ.พญ. รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา มอร์ด

สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล