อาจฟังแล้วแปร่งหู ชวนออเจ้ามาดู 10 คำศัพท์น่ารู้ "บุพเพสันนิวาส"

2018-03-08 12:25:33

อาจฟังแล้วแปร่งหู ชวนออเจ้ามาดู 10 คำศัพท์น่ารู้ "บุพเพสันนิวาส"

Advertisement

บทละครโทรทัศน์ที่มีแต่คำพูดคำจาผิดแผกแปลกหูฟังดูแปร่งๆ อาจทำให้ผู้ชมหลายคนในยุคสมัยนี้สงสัยไม่เข้าใจในความหมายของคำศัพท์เหล่านั้น หากออเจ้าทั้งหลายยังมิคลายความฉงน วันนี้ หญิงใหญ่ จะพาพวกเราๆ ท่านๆ ไปไขข้อข้องใจจากคำศัพท์ไทยโบราณที่เรียงร้อยออกมาในรูปแบบบทละครโทรทัศน์ จากเรื่อง "บุพเพสันนิวาส" ให้ออเจ้าทั้งหลายได้เข้าใจถึงความหมายอันแท้จริงจักได้มาสาธยายให้ลูกหลานได้รับรู้ไม่มากก็น้อย โดยข้าน้อยขอยกตัวอย่างมาสัก 10 คำที่น่ารู้ดังนี้



1. หม้อน้ำมูตร (มูด) หมายถึง โถใส่นํ้าปัสสาวะ นํ้าเยี่ยว ถ่ายเบา 






2. นางเทื้อเรือน ใช้ได้กับผู้หญิงที่ยังไม่ได้แต่งงาน แม้จะถึงวัยที่ต้องแต่งงานแล้ว เรียกว่า เทื้อคาเรือน





3. ออกญา คือ "บรรดาศักดิ์" ไม่ใช่ "ศักดินา" ซึ่งปัจจุบัน เปลี่ยนเป็นระบบซี หรือระดับชั้น ที่นี้ต้องอธิบายว่า แต่เดิม "บรรดาศักดิ์" ของอยุธยารับธรรมเนียมต่างๆ มาจากราชสำนักขอม ซึ่งได้มาจากการตีขอมพระนคร และกวาดต้อนนักปราชญ์ราชบัณฑิตมารับราชการในราชสำนักอยุธยา จึงทำให้มีบรรดาศักดิ์ ชั้นต่างๆ และมักมีคำว่า "ออก" นำหน้า เช่น ออกหลวง ออกพระ ออกญา เป็นต้น ต่อมาจึงได้ปรับใหม่ พัน หมื่น ขุน หลวง พระ พระยา เจ้าพระยา และสมเด็จเจ้าพระยา





ออกญา หรือ พระยา เป็น "บรรดาศักดิ์" ของข้าราชการระดับหัวหน้าหน่วยงานขนาดใหญ่ เช่น หัวหน้ากรม หัวหน้ากระทรวง หรือ แม่ทัพ เป็นต้น โดยชั้นพระยา/ออกญา ก็มีฐานะแตกต่างกัน โดนมี "ศักดินา" เป็นเครื่องกำกับ เช่นเดียวคำว่า "เลขาธิการ" ที่มีทั้ง ซี ๑๐ คือเทียบเท่าอธิบดี หรือ ซี ๑๑ คือเท่าปลัดกระทรวง



4. ขี้เกียจตัวเป็นขน หมายถึง ขี้เกียจมาก
ตัวอย่างของการใช้สำนวนไทย ตัวเป็นขน เช่น เอาแต่ขี้เกียจ ตัวเป็นขน อยู่อย่างนี้แล้วชีวิตเอ็งจะเจริญได้อย่างไร ถ้าไม่คิดปรับปรุงตัว คิดหรือว่าจะมีใครเขาอยากได้สะใภ้ ตัวเป็นขน อย่างเอ็งไปเป็นภาระ






5. พูดเล่นพูดหัว หมายถึง พูดจาหยอกล้อ, หยอกเย้า, หยอกเอิน ใช้สำหรับผู้ที่มีวุฒิภาวะเสมอกันหรือผู้ที่สูงกว่าใช้กับผู้น้อย หยอกล้อกัน



6. สติวิปลาส หมายถึง ฟั่นเฟือน, วิปลาส, สติฟั่นเฟือน, บ้า, วิกลจริต เช่น คนโบราณเชื่อว่าอำนาจทางไสยศาสตร์ทำให้สติวิปลาส





7. เจ็บท้องข้องใจ หมายถึง เดือดเนื้อร้อนใจ, ทุกข์เหลือทน



8. ไม่เป็นประสา หมายถึง ไม่เป็นไปตามวิสัยที่ควรเป็น เช่น แจวเรือไม่เป็นประสา ออเจ้าพูดไม่เป็นประสา


9.  5 บาท 10 บาท เป็นการนับเวลาแบบโบราณ โดย 5 บาท คือ ครึ่งชั่วโมง และ 10 บาท คือ 1 ชั่วโมง

1 ชั่วโมง มี 10 บาท = 60 นาที

5 บาท = 30 นาที

1 บาท = 6 นาที



10. กระดาก หมายถึง รู้สึกขวยเขิน เอียงอาย วางหน้าไม่สนิท ตะขิดตะขวงใจ ไม่กล้าพูดหรือไม่กล้าทําเพราะเกรงจะได้รับความอับอาย เช่น สิ้นทั้งพันปากกระดากลิ้น สิบปากกระดากลิ้นเคี้ยวฟัน ชื่อไม้ต้นชนิดหนึ่ง เช่น กระดากกระโดนดําดง



ข่าวที่เกี่ยวข้อง

แอบส่องแซ่บ"ไอ้จ้อย"ทาสไก่ชน #อยุธยาคิ้วท์บอย
อาถรรพณ์!! "มนต์กฤษณะกาลี" มีจริงหรือ ?
ออเจ้าตามข้ามา...10 อันดับ ละครย้อนยุคในดวงใจ
ก่อนได้ยศหมื่น คุณพี่"โป๊ป"ท่านผ่านกระไรมาบ้าง?